Kategori: Sektörel

Türkiye’de taşımacılık sektörü 2024 sonrası dengelerini kaybetti. Genç şoför yok, yakıt pahalı, yük var ama para yok. Kamyonculuk krizi büyüyor.

2024 düzenlemeleriyle birlikte Türkiye’de lojistik sektörü sarsılıyor. Şoför azaldı, gelir düştü, yük bekliyor. Piston Kafalar Özel Haber’le gerçeğe yakından bakıyoruz.

Türkiye lojistik sektörü sessiz bir krize doğru mu sürükleniyor? Gelir erimesi, uzun beklemeler, genç neslin sektörden uzaklaşması ve kayıt dışılık gibi sorunlarla yüzleşen taşımacılık sektörüne dair detaylı analiz bu yazıda.

Türkiye lojistik sektörü, uzun süredir görünmez bir kriz yaşıyor. Artan maliyetler, düşük navlun fiyatları, çalışma saatlerindeki belirsizlikler ve genç neslin sektöre mesafeli yaklaşımı; taşımacılığı ayakta tutan kamyoncuları günden güne daha fazla zorluyor. Şimdi gözler, “ne olacak bu sektörün hâli?” sorusuna çevrildi.

Yorgun Direksiyonlar: Kamyoncu Gelirleri Eriyor

Türkiye’de taşımacılık yapan şoförlerin ortalama geliri, 2024 itibariyle 32.000 TL civarında. Ancak bu rakam, sigortasız ya da düşük primli çalıştırılan on binlerce sürücü için geçerli değil. Zira birçok şoför, asgari ücretle gösterilse bile ayda 10.000 km’nin üzerinde yol yapıyor. Sektörde özellikle akaryakıt fiyatları, otoyol geçiş ücretleri ve sigorta giderleri sürücünün cebini eritiyor.

“15 saattir yoldayım, park edecek güvenli bir yer bile yok. Dinlenme hakkı mı? Hayal oldu.” — Mersin – Edirne hattında taşımacılık yapan bir şoförün ifadesi.

Kronikleşen Bekleme Süreleri: Çalışmadan Kaybedilen Saatler

Lojistik firmaları ve yük verenler arasındaki en büyük gerilim noktası yükleme ve boşaltma sırasındaki bekleme süreleri. Şoförler bazen 4 ila 8 saat arasında bekliyor, fakat bu süre hiçbir ücretle telafi edilmiyor. Avrupa’da bu tarz beklemeler için “bekleme bedeli” ödenirken Türkiye’de hâlâ net bir yasal çerçeve yok.

Z Kuşağı Direksiyon Başına Geçmiyor

Sektörün yaş ortalaması hızla yükseliyor. Şoförlerin %60’ından fazlası 45 yaş üzeri. Yeni nesil dijital dünyada büyüyen gençler, bu zorlu ve sosyal hayattan izole iş koluna sıcak bakmıyor. Sektörde “eleman bulamıyoruz” cümlesi artık her firmada gündem.

Yük Var, Para Yok: Navlun Fiyatları ve Dengesizlik

Navlun fiyatları son yıllarda neredeyse yerinde sayıyor. Buna karşın lastik fiyatları, bakım giderleri, araç parçaları ve sigortalar dövize bağlı olarak uçuşa geçti. 2022’de 1.200 TL olan bir iç lastik, bugün 4.000 TL’yi geçti. Bu fark, yük fiyatlarına yansıtılamıyor.

Denetim ve Kayıtdışı Çıkmazı

TÜİK ve Ulaştırma Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de kayıtlı kamyon sayısı 900 bine yaklaşırken, kayıtdışı taşımacılık oranı %35 seviyelerinde tahmin ediliyor. Bu durum, vergisini ödeyerek çalışan şoförleri ve şirketleri ciddi anlamda haksız rekabete maruz bırakıyor.

Çözüm Nerede? Sektörden Gelen 5 Talep:

1. Bekleme sürelerinin ücretlendirilmesi
2. Fazla mesailerin dijital takip sistemleriyle belgelenmesi
3. Genç sürücülere yönelik teşvik programları
4. Şehir içi taşımacılıkta park ve dinlenme alanlarının artırılması
5. Navlun taban fiyatı belirlenmesi

Sektör Raporları: 10 Kışıdan 3’ü Gelir Kaybı Yaşıyor

Mart 2025’te X Mile firmasının yaptığı geniş çapta bir ankete göre, kamyon ve tır şoförlerinin %35’e yakını, “fazla mesai kaybı nedeniyle maaşım düştü” cevabını verdi. Aylık gelir 15.000-35.000 TL aralığında seyrediyor, ama artan hayat pahalılığı ve azalan çalışma süreleri dengeyi bozmuş durumda.

Nakliye sektörü, “çalışan korunsun ama iş de dönsün” diyor. Ancak düzensiz saatler, yükleme beklemeleri, artan otoban ve mazot maliyetleri derken sistem iflas noktasında.

Yönetici Kanadı: Çözüm Yöntemleri Yetersiz

Şirket yöneticilerinin %33’ü, “henüz hiçbir düzenleme yapmadık” diyor. Ortak taşıma, rota optimizasyonu, otomasyon gibi öneriler kağıt üzerinde kalmış durumda. Sadece sistemsel düzenleme de yetmiyor: Genç kuşak bu sektörde çalışmak istemiyor. Sosyal prestij, fiziksel yıpranma, uzun saatler ve yaşam kalitesi düşünüldüğünde meslek her yıl biraz daha cazibesini yitiriyor.

Uzman Yorumu – Piston Kafalar’dan Not:

Kamyonculuk, sadece bir taşıma işi değil; bir ülkenin can damarıdır. Eğer bu damar tıkanırsa, gıda zincirinden sanayiye kadar her şey aksar. Lojistik göz ardı edilen ama yaşamsal bir sistemdir. Japonya 2024’te bunu yaşadı. Biz hâlâ yaşamadan çözüm üretme şansına sahibiz.

Sektörel haberlerimizi PistonKafalar.com Web Sayfamızın Sektörel bölümünden takip edebilirsiniz.